Toen ik rond 2000 voor Dance4Life werkte en het Aidsfonds/Stop Aids Now kwam ik vaak in contact met personen die leefden met HIV. Wat me daarbij raakte was dat ze vaak te maken hadden met uitsluiting en discriminatie op basis van hun status. Dates werden ineens ongemakkelijk, vrienden namen afstand, mensen deden ineens handschoenen aan en de desinfecteer gel kwam uit de kast. Ik kan me nog goed herinneren dat ik na een fundraiser in 2003 iemand waarmee ik werkte een knuffel gaf en dat deze jongen in huilen uitbarstte. Het bleek dat hij HIV had en al in hele lange tijd geen knuffel meer had gehad. Ik was eigenlijk op weg naar de uitgang maar we hebben samen nog even gehuild, gekletst en een wijntje gedronken. Voor mij een eye-opener hoe het leven van iemand kan veranderen door onwetendheid van anderen.
De onwetendheid die ik begin 2000 zag werd vandaag - 20 jaar later! - weer actueel. Na de teleurstelling van het cancelen/verplaatsen van het Songfestival luisterde ik op de radio naar "De Wild in de Middag op NPO2". In het item “Top 5 over 5” ging het om 5 positieve dingen te noemen aan het afblazen van het Eurovisie Songfestival vanwege het Corona-virus. Ik hoorde de producer van Ruud de Wild door de speakers de door de redactie gekozen nummer 1 voorlezen: “en die komt van Monique, het HIV-virus zal in elk geval beheerst blijven.” Ik twijfelde of ik het goed had verstaan, maar de apps van vrienden over het fragment bevestigden dat er met mijn oren niets mis was. Onbegrijpelijk dat in 2020 een producer en een radiohost gezamenlijk een top 5 samenstellen waarbij ze denken dat dit kan en grappig is. Ik hoop dat de commotie die hierdoor is ontstaan zorgt dat de NPO actie onderneemt en verantwoordelijkheid neemt. Het was daarbij opvallend dat van de 5 inzendingen alleen van Monique de achternaam niet werd genoemd.
Helaas merk ik in gesprekken met vrienden en bekenden die leven met HIV dat deze onwetendheid en stigmatisering niet uniek is voor iemand als Ruud de Wild in de media. Ze ervaren uitsluiting en stigmatisering van mensen met wie ze dagelijks omgaan, ook binnen de LHBTI+ community.
Deze opmerking in de show van Ruud de Wild toont ook een van de meest hardnekkige misverstanden rondom HIV, namelijk dat het een homoziekte is. Een stereotype beeld dat helaas zelfs door het verouderde doelgroepenbeleid van de GGD wordt bevestigd. Bij de Man tot Man testgelegenheden kunnen alleen MSM mannen die seks hebben met (MSM) mannen zich gratis laten testen. Naast dat het een foutief stereotype bevestigt, sluit het ook mensen uit die zich niet alleen identificeren als man of vrouw, maar wel seksueel contact hebben met mannen. Iets dat ik me realiseerde door recente gesprekken met de jongere generatie.
Ook ik moest mijzelf toen, zoals ook nu, even checken. Omdat ik niet dagelijks met HIV te maken heb dacht ik dat de beeldvorming de afgelopen 20 jaar wel verbeterd was. Niets blijkt minder waar te zijn. Laten we daarom het stigma tegengaan door erover in gesprek te blijven gaan. Niet alleen met leeftijdsgenoten, maar ook met mensen uit andere generaties en buiten onze eigen kring. Alleen zo kunnen we van elkaar leren en in de toekomst het stigma wegnemen.
Een groot deel van de in het Pride010 Netwerk Rotterdamse LHBTQi-organisaties delen de afkeur van Gert-Jan Verboom met betrekking tot deze stigmatiserende uitspraken.
Meer weten over de feiten met betrekking tot HIV? Hierbij 2 links naar de meest actuele Frequently Asked Questions op de site van de HIV Vereniging. En ook het Aidsfonds geeft informatie over leven met HIV/aids.