Dat homoseksualiteit en het geloof prima samen gaat, kon je eerder hier al lezen. GayRotterdam was benieuwd of hetzelfde geldt voor de jongere generatie, en ging op de koffie bij Johan (33) en Wilbert (29), al jarenlang trouwe volgers van de Remonstrantse Kerk in Rotterdam én op 21 oktober 2015 getrouwd voor dezelfde kerk.

Opwarmertje. Het is zondag 30 september 2018. Kaarsen in alle kleuren van de regenboog staan lustig te branden bij een prachtig ikoon op een tafeltje in de kerkzaal. We zitten in een kring en hebben zojuist heel kort kennisgemaakt met onze buurman en -vrouw in de kring. Onze predikant dr. Koen Holtzapffel leidt de viering en denkt met ons na over de liefde.

LHBT en het geloof vormen niet altijd een gelukkige combinatie. Positieve uitzondering daarop vormen ongetwijfeld de Remonstranten. De meest vrijzinnige kerk van Nederland nam in de afgelopen jaren actief deel aan de Rotterdam Pride, en was regelmatig in de media met o.a. de kreet Mijn God trouwt ook homo’s. In de komende tijd publiceren we op GayRotterdam verhalen van LHBT-ers vanuit de Remonstrante Kerk in Rotterdam of van remonstranten die er nauw bij betrokken zijn. Zij vertellen hún verhaal en spreken over de relatie van deze kerk met homoseksualiteit. Jan van Vliet (69) uit Rotterdam bijt het spits af.

“Ik ben geboren vlak na de oorlog – de tijd waarin Nederland werd opgebouwd – en opgevoed in een beschermde omgeving van een gereformeerd gezin. Ik ben de middelste van 8 kinderen. De gereformeerde jongens en meisjes van het dorp kenden elkaar want we gingen naar dezelfde kleuterschool, basisschool en zondagsschool. In die tijd - begin jaren 50 - bepaalde de buitenwereld min of meer welk jongetje bij welk meisje hoorde. Dat werd niet hardop gezegd, maar het was doorgaans wél een gegeven. Had je als jongen een meisje dan hoorde je erbij. En erbij horen was op die leeftijd belangrijk. Over gevoelens werd niet gesproken, je was er dan ook niet mee bezig. Je voelde van alles, maar dacht er gewoon niet bewust over na.”


“Je voelde van alles, maar dacht er gewoon niet bewust over na. Je had er geen idee over.”

“Ook over seksualiteit werd niet gesproken. Niet omdat je dat niet durfde, het was gewoon geen onderwerp. Net als homoseksualiteit, je had er geen idee over. En in het kerkelijk milieu werd er al helemaal niet over gesproken. Seks voor het huwelijk was niet toegestaan, punt. Er werd van je verwacht dat je de kerkelijke regel volgde.

Ook ik had al op zeer jonge leeftijd een vaste vriendin: Janny. We kenden elkaar al letterlijk vanaf de geboorte. Onze ouders waren goed bevriend en – echt gebeurd – op het consultatiebureau lagen we naast elkaar; Janny en ik schelen maar 3 weken. Op 18-jarige leeftijd zijn wij verloofd en op 21-jarige leeftijd getrouwd.”

Jan van Vliet voor de Arminiuskerk in Rotterdam, waar de Remonstranten hun diensten verzorgen.

“Na verloop van tijd brak een gedenkwaardige periode aan, waarin mijn onderbewuste gevoelens meer en meer naar boven kwamen. Ik raakte in gesprek met de postbode die een paar deuren verder op onze galerijflat woonde. Hij begon werk van mij te maken en ik vond het spannend en fijn. Van een relatie was beslist geen sprake, ik was immers getrouwd en had een gezin. Maar het voelde wél goed. Pas tóen kwam het besef: Ik houd van mannen. Achteraf heb ik me gerealiseerd dat mijn leven in het ouderlijk huis en de verzorging van mijn schoonzusjes (nadat mijn schoonouders kort na elkaar waren overleden), situaties waren waarachter ik mijn echte gevoelens heb kunnen verbergen, heb weggeduwd en onbelangrijk heb gemaakt."

Uit de kast
"Door mijn toenmalige werk verhuisden wij naar Brabant. Daar is onze zoon geboren. Een zorgenkindje met een open gehemelte en praktisch zonder gehoor. Wéér een goede reden om mijn echte gevoelens te verstoppen. Maar nog steeds was ik behoorlijk in de war. Na veel aarzeling en in overleg met mijn vrouw Janny zocht ik hulp. Dat was zeker niet gemakkelijk, totdat de therapeut in een van onze gesprekken zei: “Jij bent jezelf meer dan waard! Ga naar huis en vertel de waarheid over je gevoelens aan je gezin, familie en vrienden. En dan aan de mensen waarmee je dagelijks te maken hebt."

Dat heb ik gedaan. Sommigen wisten het al of hadden een vermoeden, anderen waren verrast, weer anderen draaiden mij de rug toe. Bij mijn gezin en moeder (mijn vader was inmiddels overleden) was er vooral – zichtbaar en onzichtbaar – verdriet. Toch heb ik van hen ook veel steun ervaren."

Zijn wie ik ben
"Steun kreeg ik – ook van de mensen uit mijn omgeving – én kracht uit de bron van mijn. In de Remonstrantse Gemeente in Rotterdam voelde ik mij snel thuis en ik kon er over mijn homo-zijn praten. Ook het luisteren naar klassieke muziek, met name orgelmuziek stemde mij gelukkig.”

Toccata in f - J. Grison - Gert van Hoef in de St. Laurenskerk Rotterdam (april 2017). Een stuk dat Jan nog altijd erg gelukkig stemt.

"Nú kan ik zeggen dat ik een sterker mens ben geworden, ik sta steviger in het leven. Het heeft vele omzwervingen geduurd voor ik mezelf vrijmoedig kon aankijken en tegen mezelf kon zeggen “je bent jezelf meer dan waard!”  Toen nam ik me voor eerlijk te zijn over mijn homo-zijn. En tegen iedereen zou ik willen zeggen, ook tegen jou die dit leest: Je bent jezelf meer dan waard. Word en blijf jezelf! Je kunt meer aan dan je denkt!”

“Word en blijf jezelf! Je kunt meer aan dan je denkt!”

Geaccepteerd
"Ik kreeg de kans bedrijfsleider van het Oude Luxor theater te worden en vroeg de directeur of ik me aan al mijn collega’s tegelijk mocht voorstellen. Dat had ik bedacht in het kader van eerlijk zijn over wie ik ben. Zo ging het: “Ik ben Jan van Vliet, een gescheiden man, homoseksueel, heb een ex-vrouw en 2 kinderen. Wie daar vragen over heeft kan dat nu doen, daarna niet meer."

Vanaf dat moment heb ik me altijd geaccepteerd gevoeld. Ook in Frankrijk waar ik na mijn Luxor-periode een pension begon om te leven als God in Frankrijk. En nog steeds. Na ruim 12 jaar terug in Nederland, in de wijk waar ik woon met z’n vele culturen en verschillende denkwijzen.

En de bron van mijn geloof? Die is gebleven. Nu al jaren in de Arminiuskerk, als vrijzinnige vriend van de Remonstranten Rotterdam."

Op 27 september is er weer een Pride Viering in de Arminiuskerk. In de viering wordt stilgestaan bij het thema van Rotterdam Pride: Dare to... Na afloop is er een borrel op het vernieuwde plein voor de kerk.