In mijn hoofd hebben bepaalde beelden een onuitwisbare plek gekregen. Iconische beelden die je bij bleven, om welke reden dan ook. Zo zijn daar de beelden over nine/eleven-aanslagen in NY. Maar ook het naakte napalmmeisje in Vietnam en de Chinese student voor de tanks op het Tiananminplein.

Een foto die me onlangs weer onder ogen kwam, was het beeld van de twee jongens in Iran die ter dood waren veroordeeld. Op de foto staan zij met de stroppen om hun nek. Gewone jongens. Ik las nu het nieuwsbericht, alweer uit 2005, bij de foto. Het zijn de 16-jarige Mahmoud Asgouri en de 18-jarige Ayaz Marhoni. De gewone jongens hadden een naam. Ze waren ter dood veroordeeld omdat ze seks met elkaar hadden gehad. Dan lopen de koude rillingen over mijn rug en denk ik: de doodstraf? Twee jongens in Iran die het met elkaar hebben gedaan? Hoeveel keer per jaar hebben jongens daar seks met elkaar? Al dan niet als homokoppel of bij wijze van nieuwsgierige jongens? Want dat komt ook voor. Wat is hier gebeurd dat dit zo dramatisch en desastreus moest eindigen?

Mahmoud Asgouri en Ayaz Marhoni

Ik leef met het (voor?)oordeel dat gayseks in Mediterrane en Arabische culturen een kwestie was (is?) van ‘don’t ask, don’t tell’. Er zijn meerdere klassieke West-Europese kunstenaars en wetenschappers naar die landen getrokken om het zich allemaal aan te laten leunen.

Toevallig stuitte ik nog op een ander fenomeen, in m.n. Afghanistan: ‘spelen met jongens’. In het Perzische Farsidialect: Bacha Bazi. Het is een bijzondere vorm van gebruik (zeg maar misbruik) van jonge jongens die door machtige strijdheren en stamhoofden werden ingelijfd. Ze werden vaak weggekocht bij hun familie. Ze hadden ook nog een zekere status, aanzien, in hun omgeving. Over de ‘dansjongens’, uit Wikipedia: “Omdat homoseksualiteit ook volgens de islam impliciet als verboden geldt (het wordt in de Koran niet uitdrukkelijke vermeld), wordt dan ook wel gesteld dat het een ambivalente houding betreft, die kan worden verklaard met pre-islamitische elementen in de cultuur." Ambivalent en pre-islamitisch: de Batavieren sleurden hun vrouwen ook aan de haren achter zich aan hun holwoningen in. Daarom is het nu wel bij wet verboden. Ook pre-puberale jongens misbruiken: daar staat in veel landen in de wereld straf op.

Twee verwarrende en tegenstrijdige beelden met een verschillend verhaal, maar het raakt de kern van wat wij zien als de ‘rechten van de mens’, ook van de LHBTI+-mens. Wereldwijd bestaan die rechten in 71 landen helemaal niet of staan ze onder druk. Soms is er wel een lichtpuntje. Zo las ik in het COC-blaadje dat er sinds februari een einde aan de strafbaarheid van homoseksualiteit is gekomen in Bhutan. Het COC kent het programma ‘Power of Pride’ waarmee zij wil opkomen voor LHBTI+-mensenrechten in 22 landen. Kunnen wij vanuit Rotterdam een bijdrage leveren aan dit programma, zodat er geen bittere beelden als die van Mahmoud en Ayaz meer kunnen worden gemaakt?